Hoe train je medewerkers in morele moed?

De training Morele Moed (stap 8 in de 10 stappen naar een super-ethisch bedrijf) kreeg enkele jaren geleden vorm, na een bijzondere ontmoeting met de Amerikaanse filosoof Susan Stocker.
Zij is gespecialiseerd in trainingen moreel handelen in de medische sector en leerde mij de methode Moral Agency Theater, waar ik later mijn training Morele Moed op zou baseren. Het idee achter deze methode is dat het in rollenspelen oefenen met het oplossen van ethische dilemma’s maakt dat je hetzelfde goede gedrag, waar soms veel moed voor nodig is, ook gemakkelijker zult vertonen bij dilemma’s in de toekomst.

Train de trainer

Om een goede trainingsleider te worden, moest ik uiteraard eerst zelf getraind worden. Omdat we niet als team, maar als vreemden de training in gingen, begonnen we met een aantal oefeningen om een sfeer van vertrouwen te scheppen. Al snel was de sfeer prettig en zelfs een beetje lacherig. Toen kwam het serieuze werk. Ik kan de casussen die de deelnemers meebrachten natuurlijk niet navertellen – dat zou niet ethisch zijn – maar ze waren stuk voor stuk indrukwekkend. Ik was om.

Weerbaar

Het meest indrukwekkende was dat de methode direct hielp om samen verder te komen met oplossingen voor iets wat onoplosbaar leek. Want wat moet je als je klem komt te zitten tussen de regels en de behoefte van een cliënt, of tussen de eisen van een leverancier en een afnemer? In een proces van gezamenlijke creativiteit kwamen we tot oplossingen die we vooraf niet hadden kunnen bedenken. Deze ervaring maakt weerbaarder, zodat je in je werkpraktijk ook even time out zult nemen bij een lastig dilemma en creatief gaat nadenken, of misschien wel de hulp van collega’s inroept om mee te denken over oplossingen. De kans op een goede oplossing is dan veel groter.

Verrijking

Dit meegemaakt te hebben, als deelnemer en later als trainingsleider in mijn eigen trainingen, is een ongelofelijke verrijking, die ik nog vaak hoop te beleven. Ik hoop dat deelnemers het ook zo ervaren. De geluiden zijn in elk geval positief.

Dus wil je in jouw organisatie ethisch gedrag bevorderen en onethisch gedrag voorkomen, dan leg ik graag eens aan jou persoonlijk uit wat de methode inhoudt. Je kunt sowieso voor jouw vraagstuk een gratis eerste advies krijgen, wist je dat? Vul hiervoor het formulier in op de website.

Een voorbeeld: hoe het toch nog goed kwam

Kun je je er nog niet veel bij voorstellen? Ik geef een voorbeeld. Zorgmedewerkers van een gemeente konden op hun jaarlijkse ontwikkeldag meedoen aan mijn workshop. Er tekenden wel dertig deelnemers in, maar er was iets misgegaan: mijn toegestuurde toelichting was verloren gegaan. Toen ik de aanwezigen vertelde dat ik met rollenspelen werkte, zag ik sommigen wit wegtrekken. Een enkeling wilde zelfs het pand onmiddellijk verlaten. Ik heb haar, en ook de anderen, zo goed mogelijk gerustgesteld. Het werd niet eng of spannend. En kijken mocht ook.

Het belangrijkste was dat de deelnemers samen aan de slag zouden gaan met vraagstukken uit hun werkpraktijk, en dat lukte. Uiteindelijk deed iedereen fantastisch mee. Vier groepjes kozen elk een ervaring die niet bevredigend was afgelopen en speelden die na. De andere groepen keken daarbij toe en konden inspringen om de afloop een andere kant op te sturen. Het werd een enerverende en leerzame middag, onvergetelijk voor mij, en ik vermoed voor velen met mij. De groep kwam tot nieuwe mogelijkheden om te reageren in een moeilijke situatie. Ze leerden van zichzelf en van elkaar.

Ik gun jou die ervaring ook. Doe je een keer mee?